Бірыңғай жиынтық төлем (БЖТ) туралы

2019 жылдан бастап Қазақстан Республикасында жаңа төлем - бірыңғай жиынтық төлем (АЕК) енгізілді, ол бейресми жұмыспен қамтылған азаматтарға жеке кәсіпкер ретінде тіркеусіз кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

БЖТ жылдық жиынтық табысы 1 175 АЕК аспайтын жеке тұлғаларға қызмет көрсететін азаматтар үшін енгізілген (2019 жылы – 2 966 мың теңге және ай сайынғы төлемі 247,2 мың теңге).

БЖТ 4 төлемді қамтиды – жеке табыс салығы, зейнетақы жарналары, әлеуметтік аударымдар, әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі аударымдар.

БЖТ төлеуі келесі мүмкіндіктерді береді:

- міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысу және МӘМС енгізгеннен кейін медициналық мекемені таңдау құқығымен сомасы мен түрлері бойынша шектеусіз медициналық қызметтерге қол жеткізу;

- қатысу, жинақтаушы зейнетақы жүйесі мен зейнетақы төлемін алуға байланысты жұмыс. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында өзінің зейнетақы жинақтарын толықтырудан басқа, БЖТ төлеушілері үшін еңбек өтілі белгіленуіне байланысты жоғары мөлшерде базалық зейнетақы алу мүмкіндігі пайда болады.

- еңбек ету қабілетінен айырылған, жұмысынан айырылған, асыраушысынан айырылған, жүктілік пен босану, бала асырап алған, бала күтімі жағдайларында әлеуметтік төлемдер алу.

БЖТ төлеу ерікті негізде өз қалауы бойынша жүргізіледі.  Айырмашылықты ескере отырып, табыс, қала және ауыл тұрғындарының БЖТ сомасы қалаларының тұрғындары үшін 1 айлық есептік көрсеткішті құрайды немесе 2019 жылы 2 525 теңге. Ауыл тұрғындары үшін - 0,5 АЕК-1 262,5 теңге.

БЖТ мөлшері бірқалыпты болады, яғни жарна сомасын өз бетінше есептеу, бухгалтерияны жүргізу, салық есептілігін тапсыру қажет емес.

Бірыңғай жиынтық төлемнің үлесі:

- Жеке табыс салығына 10% ;

- БЖЗҚ-да 30% зейнетақы жарнасы;

- МӘМС қорына 40% аударымдар;

- МӘҚ әлеуметтік аударымдар 20 %.